Malign melanom oluştuktan sonra hastalığın nasıl seyredeceğini belirleyen (prognostik) faktörler nelerdir?
- En önemli belirleyici faktör tümörün kalınlığıdır. Tümör kalınlığı (deri altına doğru uzanma miktarı, invazyon derecesi) arttıkça tümörün uzak metastaz yapma riski artar, beklenen yaşam süresi azalır.
- Derinlik 1.0 mm’den az ise 5 yıllık yaşam şansı %91 (ülserasyon yok ise %95)
- Derinlik 1.01-2.0 arası ise 5 yıllık yaşam şansı %77 (ülserasyon yok ise %89)
- Derinlik 2.01-4.0 arası ise 5 yıllık yaşam şansı %63 (ülserasyon yok ise %79)
- Derinlik 4.0 mm’den çok ise 5 yıllık yaşam şansı %45 (ülserasyon yok ise %67)
- Lezyonda ülserasyon olup olmaması
- Makroskopik oalrak metastaz olan lenf nodu olup olmaması, var ise sayısı
- Lenf nodu yok ise yukarıdaki istatistikler geçerlidir
- Lenf nodu sayısı 1 ise 5 yıllık yaşam şansı %52 (ülserasyon yok ise %69)
- Lenf nodu sayısı 2-3 ise 5 yıllık yaşam şansı %50 (ülserasyon yok ise %63)
- Lenf nodu sayısı 4’den fazla ise 5 yıllık yaşam şansı %37 (ülserasyon yok ise %27)
- Cinsiyet (kadınlar erkeklere oranla daha iyi klinik seyir gösterir.)
- Tümörün lokalizasyonu (Kol ve bacaklar gövde, baş-boyun bölgesine göre daha iyi klinik seyire sahiptir.)
- Tümörün vaskülerizasyonu arttıkça ve lenfovasküler invazyon miktarı arttıkça klinik seyir kötüleşir.
- Mikrosetelite (uydu) lezyonların varlığında klinik seyir kötüleşir.
- Tümör hücrelerinin bölünme hızı (mitotik rate) arttıkça klinik seyir kötüleşir.
- Tümörde regresyon (gerileme) bulgularının olması klinik seyrin daha iyi olacağının belirtisidir.
- Tumor-infiltrating lymphocytes olması vücudun bağışıklık sistemi yoluyla tümör ile mücadele ettiğinin bulgusudur.
- BRAF mutasyonu: Bu mutasyonun olması hastalığın daha yavaş ilerleyeceğinin bulgusudur.
- Uzak metastaz olması klinik seyrin kötü olacağının belirtisidir.
- LDH seviyesinin artması klinik seyrin kötü olacağının belirtisidir.
Risk hesaplamasıhttp://www.cancer.gov/melanomarisktool/default.aspx sayfasından yapılabilmektedir.